غروب خورشيدها: قصه ي يك بالرين ويك دلقك

1-"...وقتي ميگويم اشك ريختند اغراق نميكنم.چراغها كه روشن شد ،چهارصد كارگردان و فيلمنامه نويس و منتقد را ديديم كه سرشار از هيجان بودند با چشماني به سرخي گوجه فرنگي.تنها يك واژه ميتواند تاثير اين فيلم را توصيف كند ونخست بايد آن را به معناي كلاسيكش اعاده كنيم و آن واژه عالي است"

2-دنياي تماشاچي ها از دنيا دلقك ها جداست.خسته از جديت بيرحمانه ي دنيايشان روي صندلي ها مينشينند و منتظرند تا دلقك سهمي از خنده را به آنها عرضه كند.آنها چيزي را طلب ميكنند كه پولش را پرداخته اند.گيريم كه ساعتها با حرفها و اداهاي دلقك بخنندد.-- دلقك بايد بخنداند وگرنه بيرحمانه كنار گذاشته ميشود.--اشكهايي كه از خنديدن زياد ريخته اند را كه پاك كنند همه چيز تمام ميشود.آرام سالن را ترك ميكنند و باز به دل جديت زندگيهاشان باز ميگردند. اما دلقك، عاشق خنداندن است.بي توجه به جنس تماشاچيها تمام سعيش،دلخوشيش خنداندن است.او زير نور پروژكتور تمام انرژيش را ميگذارد تا بخنداند.مرگش فرا ميرسد اگر تماشاچيها ناراحت سالن را ترك كنند.

3- چاپلين با آن كلاه و عصا و سبيل مشهورش بي شك يكي از اسطوره هاي تاريخ سينما است.اما فيلم لايم لايت آخرين فيلم او بر خلاف فيلم هاي ديگرش يك درام تلخ و غم انگيز است.ديدن او با موهاي سفيد،بدون سبيل مشهورش فضايي متفاوت با ديگر آثارش را خلق ميكند.قصه ي تلخ وداع او با دنياي كمدي.او دلقك پيري را به تصوير ميكشد كه به اتفاق، جان بالرين جواني را نجات ميدهد و مانع خودكشي او ميشود.او روح طراوت و اميد به زندگي را در دل دخترك زنده ميكند و عشقي ژرف را در او به وجود ميآورد.فيلم سرشار از لحظه هاي زيبا و به ياد ماندني است.چاپلين با نبوغ سرشار خود گذشته اش را واكاوي ميكند.اما سعي نميكند قصه را شخصي كند.اين داستان غمنامه همه ي دلقك ها است.در همين راستا وقتي كه دلقك را ديگر بار بر روي صحنه ميبينيم با فرم هوشمندانه ي گريمي كه به كار رفته، چارلي را به هيچ وجه تداعي نميكند.

4-فيلم با وجود تاثرانگيز بودنش پر است از صحنه هاي كمدي.شخصن با بسياري از صحنه هاي آن ريسه رفتم و از خنده اشك ريختم!خصوصن فينال فيلم كه چارلي و باستر كيتون ديگر اسطوره ي دنياي كمدي رو صحنه غوغايي به پا ميكنند.اين دو در هيئت دو نوازنده ي خرفت مدام خرابكاري ميكنند.و درنهايت وقتي كه دلقك پير روي همان سن جان ميدهد اشك هاي خنده و گريه در هم ميآميزند و پايان تلخ رقم ميخورد.

5-"آن شب در حين تماشاي مرگ چاپلين در حضور خود او بوديم.و از آن رو با تمام احساسمان ميگريستيم.چرا كه ميدانستيم او حي و حاضر است.وقتي چراغها روشن شد و باز موهاي تقره فام و لبخند پراحساس و چشمان آبي اش را ديديم احساس حق شناسي قلبمان را فشرد و اشكهايمان را شدت بخشيد.واقعن چاپلين آنجا بود..."

پي نوشت:بندهاي اول و پنجم نوشته ي آندره بازن منتقد بزرگ سينماست.ازاين كتاب:سينماچيست؟/آندره بازن/ترجمه:محمد شهبا/انتشارات هرمس.