لطفا کلوزآپ نگیرید

اشعه ی سبز ساخته اریک رومر (فیلمساز تازه درگذشته‌ی فرانسوی) برایم یک تجربه دوست داشتنی بود.اسم فیلم از یکی از رمانهای ژول ورن گرفته شده که به یک پدیده اپتیکی اشاره دارد و توضیح نسبتا کاملی از آن هم در فیلم هست.

دِلفین زن تنهایی به ظاهر حدود سی ساله که ظاهرا روابطش با دوست پسرش(ژان پیر) سرد شده، مانده که تنهایی چه جوری تعطیلات را بگذراند.داستان خاصی در کار نیست.دلفین چند جا را امتحان میکند،اما در نهایت پشیمان میشود و به پاریس برمیگردد.حتی پاتوق دوست پسرش را بیش از چند ساعت نمیتواند تحمل کند و باز هم به پاریس برمیگردد.چند بار او را در ساحل میبینیم که در میان انبوهی از مردم که یا حمام آفتاب میگیرند یا شنا میکنند او را انگار چیزی از بقیه جدا میکند.حتی با یک دختر سوئدی که به نوعی متضاد اوست آشنا میشود.دختری سرزنده و شاد که بر خلاف دلفین به راحتی میتواند با مردم ارتباط بر قرار کند.ولی دلفین حتی او را هم تحمل نمیکند.او نمیتواند هر کسی را وارد زندگی خود کند.

رومر نمیخواهد در نقش یک روانکاو باشد که درون دلفین را بکاود. دنبال توجیه رفتارش یا کشف مرضش باشد.او هوشمندانه فاصله ی خود را با سوژه حفظ میکند.دوربین رومر با سوژه ها خیلی خاص برخورد میکند.گاهی چیزهایی را میگیرد که به نظر بیخود میآید.نماها یا لانگ است یا مدیوم.از کلوزآپ خبری نیست.به نظرم این منصفانه ترین نگاه به سوژه انسانی است.

بی جهت نیست که رومر معمولا به سراغ انسانها در تعطیلاتشان میرود.انسانِ در تعطیلات به نوعی از بخشی از قیود زندگی در جامعه مدرن رهایی میابد.کمی از نقش خود در نمایش گافمنی جامعه دور میشود.نوعا آسانگیر است و میخواهد این فرصت کوتاه که جامعه به او داده که خوش باشد را بدون تنش بگذراند.

به نظرم رومر میخواهد بگوید هیچ به ما مربوط نیست که واقعا دلفین چرا از جمع میگریزد یا چرا در نهایت به مردی که رمان ابله در دستان دلفین توجه اش را جلب کرده نزدیک میشود.همه ی اینها بخشی از سوژه انسانی است.عشق در یک نگاه،نفرت،دلزدگی،غم،شادی و نیاز به تنهایی.همه ما به نوعی نشانه هایی از افسردگی را حمل میکنیم.بعضی بیشتر و بعضی کمتر.در نهایت برای گریز از این افسردگی همه به پذیرش دیگری نیاز داریم.انسانی دیگر که اگر چه تنهاییمان را از بین نمیبرد لااقل از بار آن بکاهد.حتی اگر مانند دلفین در پذیرش دیگری محتاط و وسواسی باشیم.

اشعه سبز

کارگردان :اریک رومر

محصول 1986

فرانسه

پی نوشت:هنوز از سطر آخر پست قبلی شاه رخ گیجم.اصلا انتظار نداشتم که از پست من چنین برداشتی کند.دیروز حتی به هم اس ام اس هم ندادیم.مانده‌ام تا خوب قضیه را حلاجی کنم و بعد بروم فکش را خورد کنم.