Saturday, September 20, 2008

بر يونانيت اشك مريز هنگامي كه به زانو در مي آيد

سلام

" گروهي بازيگر دوره گرد، ازينايي كه لباساشون و دكوراشون و همه چي شونو مي ذارن روي كولشون و دوره ميفتن شهر به شهر و روستا به روستا برنامه اجرا مي كنن لباساشون و دكوراشونو و همه چي شونو مي ذارن روي كولشون و دوره ميفتن شهر به شهر و روستا به روستا نمايش گلفو رو اجرا كنن كه يه دختر چوپون تنها و عاشقه؛حالا ما تاريخ يونان رو بين سال ها ي 1939 تا 1952 از چشم همين بازيگراي دوره گرد مي بينيم؛ هر شهر و روستايي كه ميرن بخشي از تاريخ يونان رو ميبينيم؛ حكومت ديكتاتوري و فاشيستي حاكم بر يونان، جنگ با ايتاليا، اشغال نازي ها، جنبش آزاديخواهي، درگيري هاي داخلي و خونين بين جناح هاي چپ و راست، دخالت هاي آمريكا و انگليس در امور داخلي يونان؛ حالا اينا كي ان و توي زندگي شون چيكار مي كنن؟ آگاممنن، از آسياي صغير به يونان مهاجرت كرده و سال 1940 به عنوان يك يوناني به جنگ با ايتاليايي ها ميره، بهد ميپيونده به جنبش مقاومت عليه آلماني ها و آخرسر با خيانت كلايتمنسترا و آئگيستوس تيرباران مي شه. آئگيستوس كه عاشق كلايتمنستراست با آلمان ها همكاري مي كنه. پسر آگاممنن و كلايتمنسترا، ارستس، توي جبهه ي چپ ها مي جنگه و با كشتن مادرش و آئگيستوس در واقع به خونخواهي از پدرش برمي خيزه؛ ارستس به خاطر فعاليت هاي پارتيزاني دستگير و در زندان كشته مي شه. خواهرش الكترا چه در همكاري با چپ ها و چه در انتقام گرفتن از مادرش و آئگيستوس با برادرش همفكره. حالا بعد از مرگ برادر با پيلادس به دوره گردي هاي سابقشون ادامه ميدن. كريزوتم خواهر كوچك تر الكترا هم با آلمان ها همكاري مي كنه، در دوران اشغال تن به فاحشگي ميده، مدتي همدست انگليسيا ميشه و آخر سر با يك امريكايي ازدواج ميكنه.

پيلادس، دوست نزديك ارستس، كه توسط رژيم وقت تبعيد شده پارتيزان ميشه، دستگير ميشه و دوباره تبعيد ميشه. نهايتا ً بعد از تحمل شكنجه هاي جناح راست با امضاي يك اتهام نامه عليه جناح چپ در سال 1950 از زندان آزاد مي شه. "

The travelling players دومین فیلم از سه کانه ی اول آنجلوپولوس و با محوریت تاریخ است؛ فیلم اول Days of '36، یک فیلم شدیدا ً مردانه بود – این صفتو خودم برای این فیلم انتخاب کردم و فک می کنم صفت مناسبیه – که یک واقعه ی احتمالا ً واقعی را در بستر ِ تاریخی ِ مطمئنا ً واقعی ِ یونان ِ سال 1936 نشان می دهد.

در فیلم دویست و سی دقیقه ای The travelling players که تنها و تنها 80 نما دارد سرگذشت یک خانواده ی نمایشی را در بستر تاریخی سال های دهه ی 40 می بینیم، فیلم سرشار از آواز های زیبا و نماهای زیبا و البته در برخی موارد تکان دهنده است.

ساختار فیلم من را ابتدا یاد Dreamers استاد برتولوچی می اندازد؛ از این نظر که آنجا هم روابط دراماتیک شخصبت های فیلم در بستر تاریخی و واقعی ای اتفاق می افتاد که این بار انقلاب ماه می 1968 در فرانسه بود و اگرچه من یکی نمی توانم به ارزش های هنری و سینمایی این فیلم شک کنم اما به دلیل ضعف هایی که در بیان دراماتیک روابط بین شخصیت ها می بینم گاهی فکر می کنم که کارکرد اصلی چنین فیلم هایی بیشتر ثبت بخشی از تاریخ برای آیندگان و یادآوری آن برای کنونیان است تا انتقال لذت هنری به مخاطب حرفه ای سینما؛

Underground ِ امیر کاستاریکای دوست داشتنی نمونه ای مشابه از نظر ساختاری ولی به مراتب قدرتمند تر از نظر بیان سینمایی است ( چهره ی برافروخته ی سیا رو می تونم اینجا تصور کنم )؛ در Underground، بستر تاریخی واقعی داستان جنگ چند ساله ی منطقه ی بالکان است که از نظر میزان تاثر برانگیزی به مراتب تاثربرانگیزتر از انقلاب می 1968 فرانسه است و در روی دیگر سکه نیز وجه دراماتیک فیلم به مراتب پخته تر و انسانی تر از Dreamers است ( قصدم از این مقایسه تنها و تنها شفاف کردن منظورم از ساختار روایی این فیلم هاست و لاغیر )؛ کاستاریکا به خوبی توانسته است بین بخش واقعی قضیه و داستان ِ فیلم تعادل برقرار کند و در نشان دادن هر دو بخش آن قدر هنرمندی به خرج می دهد که نخل طلای دوم را ازآن خودش کند.

در نمونه ی به شدت فراشاهکار Farewell my concubine چن کایگه ی عزیز ساختار روایی مشابهی را لحاظ میکند؛ این بار هم با داستانی دراماتیک در بستری تاریخی - واقعی مواجهیم ؛ روابط بین شخصیت ها و کلا ً داستان فیلم بسیار پرداخت هنرمندانه، روانکاوانه و می توان گفت منحصر به فردی دارد و در عین حال کشتار میدان تیان آن من در چین و اتفاقات پیش از آن و پس از آن آنقدر تکان دهنده هستند و آنقدر پتانسیل انسانی برای بیان کردن دارند که اثر را تبدیل به چیزی می کند که به آن می گویم فرا شاهکار؛

حالا این همه مقدمه چینی کردم که برسم به The travelling players ؛ این فیلم هم چنین ساختار روایی ای دارد و البته انجلوپولوس ِ بزرگ آنقدر در تاکید بر المان های مورد علاقه اش تبحر دارد که دویست و سی دقیقه مخاطب را بنشاند روبروی صفحه ی مانیتور – افسوس که این فیلم ها را بر پرده ی عریض سینما نمی بینیم – و البته نقطه ضعف کار به نظرم چربیدن ِ دغدغه های سیاسی آنجلوپولوس بر دغدغه های سینمایی اوست – اصلا برداشت نشود که فیلم فیلم ضعیفی است، هرگز – فقط گیر من اینجاست که چرا من در حین دیدن فیلمی که روی کاغذ انقدر بار عاطفی دارد نباید بغض کنم و فیلم چرا احساسات من را برنمی انگیزد و یا بهتر بگویم چرا باید علاوه بر کسب اطلاعاتی در باره ی تاریخ یونان به زیبایی های بصری فیلم قناعت کنم ؟ چرا آنجلوپولوس فیلمنامه را نداد من بازنویسی ش کنم ؟

این فیلم را از دست ندهید:

Thiasos, O

با عنوان انگليسي: The travelling players

محصول 1975 يونان

نويسنده و كارگردان: تئودوروس آنجلوپولوس

230 دقيقه / رنگي

تازگيا، يعني توي چند ماه اخير، مخابرات محترم از هر چند تا اس ام اسي كه مياد يكيشو انقد مي فرسته كه كفر آدمو بالا مياره؛ حالا يه وقتايي اين قضيه كمدي هم ميشه مثلا ً با طرف دعوات شده هرچي از دهنتون درومده به هم گفتين و حالا با هم قهرين يهويي اس ام اس مياد ازش كه " سلام عزيزم كجايي؟ يه بوس بده! "

دوستانی که کامنت میذارن دقت کنن که توی قالب جدید، کامنتینگ هر پست در قسمت بالای پست قرار داره

No comments: