Thursday, January 31, 2008

چون عمر به سر رسد چه بغداد و چه بلخ

فیلم Farewell My Concubine رو دوبار دریک روز دیدم، (مدت فیلم 172 دقیقه س !) اینو ازین بابت نمی گم که مث بچه نوجونای تازه به بلوغ رسیده باشم که عشقشون اینه که یه کاری بکنن که وقتی تعریفش می کنن طرف بگه بابا تو دیگه کی هستی! نه، ظهر که دیدمش فکر نمی کردم اینقدر تکان دهنده باشه و چون هنوز توی خونه سیگار نمی کشم، شب رفتم پیش یکی از رفقا که همزمان که با هم می بینیمش (سیا هم ببینتش) سیگار هم بتونم بکشم و به اندازه ی کافی اون حس لعنتی ش درگیرم کنه.

الآن چند روز از دیدن این فیلم گذشته ( دقیقا ً یک هفته ) و من هنوز دلم نیامده با دیدن فیلمی دیگر، حسی که ازین فیلم بهم دست داده رو عوض کنم.

روابط بین دو بازیگر نمایش که از کودکی با هم بوده اند و بعد حضور زنی که مورد عشق یکی و غضب دیگری است در بستری از اتفاقات سیاسی اجتماعی چین ( حمله ی ژاپن به چین، انقلاب کمونیستی و انقلاب فرهنگی چین بستر بسیار مناسبی ست برای این درام؛) البته این جمله توی پرانتز را به این راحتی هم نمی توان گفت ( به خاطر اهمیت زیادش هم از پرانتز درش آوردم ) میشه حتا گفت روابط دراماتیک فیلم بستری ست برای نشان دادن اتفاقات سیاسی – اجتماغی ( Dreamers هم همچین حالتی بود و البته زیرزمین که فراشاهکار بود ) .

می شود مفصل درباره ی احساسات آدم های این فیلم حرف زد، از دوست داشتن هایشان، دوست داشته شدن هایشان، درک نشدن هایشان ( می توان اینجا گریز زد به فیلم بکت و آن تفکری که مبنای شکل گیری آن شده است، بودن یعنی درک شدن) و از صحنه هایی گفت که هنگام دیدن شان بغض کرده ای، می توان راجع بع تعامل هنر و سیاست گفت، می توان راجع به فیلمبرداری شاهکار آن گفت و کارگردانی هنرمندانه ِ آن، مخصوصا ً می شود مفصل درباره ی نگاه های خیره به دوربین توی فیلم حرف زد و آن فیداوت هایی که با سیر قهقرابی شخصیت های فیلم در تناسب اند؛ می شود ساعت ها در باره ی این فیلم حرف زد اما من را جادوی این فیلم گرفته و آنقدر مسحور این فیلم شده ام که دست و پایم را گم کرده ام؛ حالا یک " می شود " ِ دیگر هم به آن می شود ها اضافه می کنم: می شود این فیلم را بارها و بارها دید.

می خواستم ازین به بعد به هر فیلم تعدادی ستاره بدم که نظرمو راجع به فیلم به خلاصه ترینشکل ممکن گفته باشم دیدم کار سختیه، یعنی من آدم این کار نیستم، به نظرم این کار رو باید کسی بکنه که اگه به یه فیلمی شیش و نیم ستاره و به یکی دیگه هفت ستاره داد برای اون نیم ستاره دلایل کافی داشته باشه و همینطور برای اون ستاره هایی که داده و نداده؛ در هر صورت، ترجیح می دم برای فیلما یه صفت مناسب انتخاب کنم شما هم اگه صفت مناسبی سراغ دارین بگین، من به این فیلم می گم شاهکار .

بدرود محبوبم (Farewell My Concubine)

چن کایگه (Chen Kaige)

1993

No comments: